Leven met wat niet altijd zichtbaar is

Vaak zeggen mensen nadat je klaar bent met behandelingen: “Wat zie je er goed uit!”

Het is vaak goed bedoeld, maar kan voelen alsof de diepte van de ervaring wordt gemist. Er zijn zachtere, meer steunende manieren om te reageren, die ruimte laten voor hoe iemand zich écht voelt:

Alternatieven die vaak beter aansluiten:

• “Hoe gaat het nu écht met je?”
• “Hoe voelt het voor jou, nu de behandelingen klaar zijn?”
• “Ik kan me voorstellen dat het nog steeds zwaar is. Wil je er iets over vertellen?”
• “Wat heb je nu het meest nodig?”
• “Ik ben er voor je, ook als het niet zichtbaar is.”
• “Hoe is het voor jou om weer in het dagelijks leven te staan?”
• “Ik vind het knap hoe je hiermee omgaat, ook al weet ik dat het niet makkelijk is.”

 

Soms hoeft het geen vraag te zijn, maar gewoon een erkenning:

• “Ik weet dat het er van buiten misschien goed uitziet, maar ik kan me voorstellen dat er nog veel speelt.”
• “Je hoeft niet sterk te zijn voor mij, ik luister graag.”

 

De kern is: erken dat er méér is dan het uiterlijke plaatje, en geef de ander ruimte om te delen of juist niet, als die daar even geen behoefte aan heeft. In de supermarkt zit je hier vaak niet op te wachten, wil je gewoon zoals ieder ander even (snel) boodschappen doen, of ben je die dag niet bewust bezig met het geraakt zijn door kanker.

Wat zie je er goed uit is zeker goedbedoeld en heel lief, maar het doet soms tekort aan alles wat nog meespeelt.

Bovenstaande is zeker niet helemaal op mij van toepassing, maar de kern is wél heel herkenbaar.

Hoe ga je om met onverwachte afspraken of dingen in een toch al redelijk lege agenda? Dat je je planning ineens moet aanpassen omdat je drie nachten slecht geslapen hebt, of omdat de spanning voor de driemaandelijkse en jaarlijkse controles weer oploopt. Soms ontbreekt de energie. Afspraken moeten worden afgezegd, sporten geeft energie maar de volgende dag stort je in. Er is discipline nodig in zelfzorg en voeding. En als je slecht slaapt, komt de angst soms weer even om de hoek kijken. Je merkt dat je jezelf ongemerkt weer op plek 10 hebt gezet en mag weer terug naar plek één.

Als je geraakt bent door kanker, is dit iedere dag een onderdeel van je leven. Levenslang.

Je wilt heel graag, maar soms lukt of kan het gewoon niet. Begrijp me niet verkeerd: ik wens dat ik nog een leven lang heb!

Tegelijk voel ik ook heel veel dankbaarheid voor de betrokkenheid van alle lieve en dierbare mensen om mij en ons heen.

 

Veel voorkomende onzichtbare gevolgen na kanker zijn:

• Chronische vermoeidheid, de batterij raakt sneller leeg, hoe goed je er ook uitziet.
• Pijn en lichamelijke restklachten, zenuwpijn, stijfheid, littekenpijn of tintelingen in handen en voeten (neuropathie).
• Cognitieve problemen, moeite met concentratie, geheugen (“chemo-brein”), minder scherp denken.
• Hormoon- en stofwisselingsveranderingen, bijvoorbeeld overgangsklachten, gewichtsschommelingen of schildklierproblemen.
• Emotionele gevolgen, angst voor terugkeer, onzekerheid over de toekomst, stemmingswisselingen.
• Veranderd zelfbeeld, littekens, haaruitval of een veranderd lichaam kunnen blijven doorwerken in hoe je jezelf ziet.
• Sociaal-maatschappelijke impact, werk hervatten gaat vaak niet vanzelf; soms ontbreekt begrip bij werkgever of collega’s.
• Relaties en intimiteit, spanningen of veranderingen in je relatie, intimiteit die anders voelt of moeilijker is.
• Eenzaamheid, het gevoel dat niemand écht begrijpt wat je meemaakt, omdat je er “goed” uitziet.